Letnie tropo 2012



Rocznik 2012 był szczególny. W Polsce rozegrano mecze Mistrzostw Europy w piłce nożnej, co dało się odczuć także podczas nasłuchów w eterze.  Był ważny także dla moich nasłuchów - w tym sezonie nastąpiła definitywna wymiana pokoleń między moimi tunerami - Kenwood ustąpił miejsca XDR-owi. Zmiana ta przydała się podczas zabaw z tropo, jak i umożliwiła radiowe "zwiedzanie" podczas wycieczek zagranicznych...
Obserwacje nasłuchowe w Górze Kalwarii p.Warszawą, antena: 7-el. Tagi, tuner: Kenwood KT-6040, potem Sony XDR-F1HD.

Wiosną trochę bawiłem się antenami - kontynuowałem zeszłoroczne testy odbiór na dipolu OIRT z dopasowaniem:


Nie mogłem się rozstać jednak z odbiorem warszawskich piratów, więc dołożyłem dipol CCIR w pionie.
Na poniższym zdjęciu obie anteny na tle gwiazdozbioru Lwa:)


później na maszt na dobre wróciła 7-elementowa Yagi:


Testy #hipnoza
100,7 - 1-2W; nośna i ton 1kHz - Pomimo lokalnych zakłóceń i bardzo słabego sygnału, 1 maja odbierałem śladowo testy małej mocy @95km (antena nadawcza taka sama, jak moja odbiorcza, 7el właśnie :). Co ciekawe, podczas pierwszych testów 21.04. gdzieś pomiędzy nadajnikiem a moim odbiornikiem była jedna z pierwszych wiosennych burz - jak metaforycznie :)



Wiosenne scattery Zanim tropo na dobre zbudzi się po zimie, daleki odbiór (i wiele premier) zapewniają odbicia od samolotów:
98,2 - MDR1 Radio Sachsen, Lobau - krótkim scatterem na 3+ (29.05.)
99,4 - Bayern3, Ochsenkopf - Niemcy, Bawaria, 100kW@692km (04.06.) 1st!
100,3 - R. Impuls, Czechy, Jihlava-Javorice, 10kW@513km (04.06.) 1st!
104,6 - Radio B.A. ("Bi-ej"), Minsk - Kolodischi 10kW@492km! (22.03.) 1st!
104,6 - FM4, Salzburg - Austria, 10kW@744km (08.06.) - 1st! wow! złapane z tunerem na balkonie, podpiętym tuż pod anteną (audycja w j. angielskim). Nigdy więcej ten odbiór się już nie powtórzył.

Wiosną Radio Mazowsze z Grójca przeniosło anteny nadajnika na komin w Tarczynie. Wyruszyłem rowerem w odwiedziny - opis tutaj.
2 czerwca po raz pierwszy złapałem Radio Wawa z Ostrołęki na 90,3 - nawet niezły odbiór, jak na tak małą moc (0,2kW, pol. H, RTCN Ławy).
Eska ma hasło w jednym jinglu "Radio Eska - ale to było dobre!" Słuchają Jumpa?

Euro 2012 na 88,4 i 91,5 MHz w Warszawie

Z okazji Mistrzostw Europy UEFA w piłce nożnej organizowanych w Polsce i na Ukrainie w Warszawie niespodziewanie wystartowały okolicznościowe emisje radiowe małej mocy UKF FM. Było to interesujące urozmaicenie do zestawu standardowych rozgłośni w stolicy. Za wiadomość o tym bardzo dziękuję Marcinowi z DXRadio.pl

W piątek 8.06. gdy złapałem odbiór, ok. 15:50 na częstotliwości 88,4 MHz (emisja mono) można było słuchać transmisji konferencji prasowej z trenerami oraz komitetem organizacyjnym. Pytania dziennikarzy padały przeważnie po angielsku, ale zdarzały się inne np. po niderlandzku, rosyjsku, czesku. Od czasu do czasu transmisja jest przerywana - w ciągu 10 minut kilka razy padła i została sama nośna. Czasami bywa przerywana dżinglami i fragmentami jakby "zapowiedzi" po angielsku.
Po 16:10 konferencja się zakończyła i emitowana była prezentacja wydarzenia i miejsc z nim związanych - np. reportaż o mieszkance Lwowa opowiadającej o swoim mieście i zapraszającej turystów. Oczywiście po angielsku.

Od początku przyjąłem, że emisja idzie ze Stadionu Narodowego.
88,4MHz odbieram na 7-el Yagi (pol. H) w Górze Kalwarii 30km od SN. Jest delikatnie zaszumiony, momentami szumy się wzmagają i z tła przebija się zazwyczaj dominujący na tej częstotliwości RMF Maxxx Mława. W związku z tym moc oceniam na 5-10W na nienajlepiej umiejscowionej antenie nadajnika. Wieczorem emisji nie stwierdziłem, albo też nadajnik wyłączono - na 88,4 słyszałem tylko Maxxa. Ogólnie to mógłby być dobry kanał informacyjny dla kibiców z zagranicy - przypomnę, że nie wypaliły plany uruchomienia DAB na tę okazję - ale to UKF jest jednak szerzej dostępny na przenośnych radyjkach i telefonach. Tylko ta moc... Fakt, że odbieram to u siebie to zasługa anteny i tunera, ale na konwencjonalnym sprzęcie sądzę, że odbiór będzie ograniczony do Śródmieścia i Prag.
Dipol w miejscu transmisji - pic by FreeQ
Z czasem, dzięki Variemu, udało się dotrzeć do pisma potwierdzającego legalną emisję (http://www.euro2012.uke.gov.pl/public/Licence/2012_06_06_1479_12_2_UEFA_Events_SA.xml - link już nieaktywny) - wnioskodawcą jest samo UEFA Events. Wyczytamy w nim, że faktycznie tymczasowe radio jest nadawane z trybuny prasowej SN z nadajnika o mocy 4W. Jego antena wygląda prawdopodobnie jak na zdjęciu (nie będącym częścią dokumentu). Ciekawe, że jako podstawową funkcję emisji wskazuje się deskrypcję dla niewidomych. Jest tu takze informacja o zgodzie także na drugą częstotliwość - 91,5 MHz. Do niedzieli 10.06. nie zaobserwowałem jednak jej wykorzystania - mam tu silne RMF z okolic Ostrołęki.

http://xploradio.blogspot.com/2012/06/euro-2012-na-884-mhz-w-warszwie.htmlUPDATE 12.06. (mecz Polska-Rosja): Mecz teraz jest komentowany w języku angielskim, z typowym akcentem UK. Komentator nie jest natrętny, jak znani z polskiej telewizji. Spiker słyszany jest wręcz sporadycznie, a że na boisku dzieje się wiele, nie sądzę że jest to audiodeskrypcja dla niewidomych. Modulacja niestety bez limitera.

Pojawił się też sygnał na 91,5 MHz - tu komentarz po polsku i jest go bardzo bardzo dużo. I to zapewne jest dla niewidomych, opis jest bardzo szczegółowy, choć oczywiście nie był to p. Szpakowski. "Próbował dobiec to tej hmmm... piłki". Za mikrofonem słychać dwóch komentatorów, modulacja jest o niebo lepsza i sygnał też silniejszy, lecz problemem u mnie jest jeszcze silniejszy RMF Ostrołęka.
Kawałek dalej... na 91,75 słuchać mogę tego samego meczu z komentarzem po rosyjsku. W tym przypadku nie jest to emisja okazjonalna, a fonia TV Pierwego Kanału z Kaliningradu, odbierana stale. "Zdorowo Blaszczikowski, kak on zdorowo zaigral..."

UKE przygotowało dla zagranicznych mediów przyjazny "portal" w języku angielskim (euro2012.uke.gov.pl - już niedziałający), mający ułatwić im uzyskanie pozwoleń na emisję z urządzeń pomocnych w pracy (chodzi o emisję rozsiewczą naziemną - np. DAB, z którego skorzystała już w Warszawie włoska RAI). Jest też link do odpowiednika UKE na Ukrainie.

Pozwolenie radiowe UKE przewiduje użytkowanie dwóch częstotliwości w Warszawie do 30.06. włącznie.
Emisje związane z Euro 2012 znikną, ale pozostanie świadomość, że jest jeszcze w stolicy miejsce na skali dla małych stacji tymczasowych - związanych z wydarzeniami sportowymi, kulturalnymi czy społecznymi w poszczególnych dzielnicach. Miejmy nadzieję, że pojawią się inicjatywy podczas których ponownie mogłyby być one w użytku. Inna sprawa jest taka, że dobór właśnie tych dwóch kanałów, mocno kolizyjnych z innymi stacjami na Mazowszu, świadczy o wyczerpaniu się puli częstotliwości na których można by prowadzić radiodyfuzję z dużą mocą. Chociaż przypadek 92,0 MHz (PKiN vs. Kozłowiec), świadczyć może o czymś zgoła odwrotnym.

Dziękuję Marcinowi za cynk. Była o 88,4 relacja na jego blogu - dxradio.pl - ale skasował. Linkuję także dyskusję na forum RadioPolski, licząc, że wkrótce także tam pojawią się raporty słyszalności sygnału na 88,40 MHz. Sporo informacji - np. dokument UKE, udało się do tego artykułu zaczerpnąć właśnie z wątku na RP.

Update: podobne stacje pojawiły się na dwóch częstotliwościach w innym mieście-gospodarzu €2012, Gdańsku - info tu i tu. Euro-radio odpaliło się we Wrocławiu, w Poznaniu (dosyć spora moc), w Gdańsku (87,8 Newstalk - retransmisja irlandzkiej stacji informacyjno-rozrywkowej). W ostatniej lokalizacji z bardzo dużą mocą, dającą DXowy odbiór 200+km.


Za informację o transmisjach Euro 2012 w eterze dziękuję Marcinowi z DXRadio.pl.


Wracając już do nasłuchów troposferycznych stacji radiofonicznych...


18 czerwca 2012

Na poniedziałkowy poranek mapki Hepburna przewidziały ciekawą figurę przedstawioną na poniższej grafice - "troposferyczną wyspę" w atmosferze nad Polską Centralną. Tym razem podwyższone warunki na faktycznie odbieranym kierunku zostały właściwie przewidziane (kierunek maksimum zaznaczyłem na czerwono)!

Tropo z poprzedniego wieczoru przeobraziło się w poniedziałkowy poranek w dukt wiodący do mojej Yagi sygnały z głębokiej Białorusi. Pierwszy zauważyłem Soligorsk na 102,8. -Akurat to już kiedyś odbierałem, więc szybko sprawdziłem pozostałe częstotliwości z tej lokalizacji - i posypały się nowości. Po raz pierwszy odebrałem na CCIR lokalizację, która bardzo często przylatuje scatterem na OIRT - Babrujsk. Natomiast najodleglejszą lokalizacja, z której jednocześnie bardzo się cieszę bo została "zrobiona" po raz pierwszy (a nie miałem jej nawet na OIRT) był Bragin - 620km.

100,4 - Radio Minsk - Brest 169km 1,00, o=4
101,6 - BR1 - Babrujsk/Yasny Les 557km 2,00, o=4-
104,3 - Mir - Soligorsk/RTPC Dubei 439km 2,00 
105,8 - Kanal Kultura - Bragin 620km 4,00, o=2
106,7 - Kanal Kultura - Soligorsk/RTPC Dubei 439 1,00 

Po opadnięciu tropo, postawiłem swoją 7el. Yagi do polaryzacji pionowej (V) - na przysłowiowym "kiju od szczotki" dokręconym do rurki - the essential DX equipment. Jest to oczywiście rozwiązanie tymczasowe - nie będzie trwało dłużej niż kilkanaście dni w deszczowym sezonie (jedną gigantyczną ulewę+burzę już zaliczył).

Miło zawitać do V po tak długiej przerwie, gdyż można liczyć na mnóstwo nowych odbiorów.
Większość to nowo uruchomione emisje. W nowe stacje i emisje zbroi się Ukraina - i dobrze, bo jeszcze w 2005 roku wybór sygnałów w CCIR było bardzo mały, brakowało szczególnie częstotliwości ze stacjami publicznego radia w górnym UKF-ie.
na antenie więcej muzyki niż info...

90,0 - UKR  -Radio24 Rivne - Antopil 388km 1,50kW
97,5 - POL - RMF Maxxx Bialystok 182km 0,50 ("echo" z Łomżą)
99,0 - POL - RMF Classic Kielce 129km 1,00 (nowe od 04/12)
101,2 - POL - RDN Malopolska Łącko - G.Jeżowe 274km 8,00
101,8 - BLR - Kanal Kultura Drogichin - Antopol 315km 0,50 o=4
105,0 - RUS - Avtoradio Sovetsk - Novokolhoznoe 348km 2,14
105,2 - UKR - UR2 Promin' Lyubeshiv 296km 3,00 V
106,1 - BLR - Svoyo Radio Pinsk - Varyag 334km 1,00
107,3 - UKR - R. Lutsk , Łuck, 3kW@314km - tent.
95,7 - Złote Przeboje, Rzeszów, o=4
107,9 - Plus Kielce, o=4
99,8 - Wawa Łódź - poprzednio łapane jako Eska Łódź.


19 czerwca 2012

100,5 - CZE - CRo Region Kutna Hora - Vysoka 434km 3,16 V (oraz //100,7 Praga)
Czy wystąpił krótkotrwały dukt, czy to scatter wspomagany lokalnym tropo w kraju Stredni Ćechy - ciężko jednoznacznie określić. W Płocku sygnał był dosyć ciągły i w miarę silny, do mnie dolatywały tylko słabe "szczyty" sygnału - jak to w scatterze. Za informację o nietypowym tropo z Czech dziękuję Konradowi. (ex link http://kkonrad.dyndns.org/log/)

Niedługo po tym obróciłem antenę na północ, skąd leciało najwięcej DXów, m.in.:
91,75 - LTU - LNK (fonia kanału telewizyjnego), Wilno @400km
105,0 - RUS - Avtoradio Sovetsk/Novokolhoznoe 2,14kW@348km - kolejna nowa emisja?


20 czerwca 2012 - W ciągu dnia Avtoradio na 105,0 odbierało jeszcze lepiej na o=3
22 czerwca 2012 - Wieczorem silne m.in. 91,9 Chilli Zet z Olsztyna 0,5kW@200km


Ogłoszenie na streamie Jump Radia:
Uwaga, uwaga!!! Pitbull, Flo-Rida, Enej i  Rihanna!! Tak!!!
...oni u nas NIE WYSTĄPIĄ!
Jak zawsze z nietypową nutą - chillową, elektroniczną, momentami za lekką a nawet za ciężką
- zaprasza Was Emel.
Do posłuchania od 22.00 [niedziela 8.lipca]



4 lipca 2012
Rano ok. godz. 9 obserwowałem ładne trop oz południowego wschodu, z nowymi odbiorami następujących stacji:
90,4 - Radio Kielce, nadajnik miejski, 0,25kW@129km
90,4 - (UKR) Super Radio - Rivne/Antopil 1,5kW@388km
91,2 - (UKR) Super Radio (//90,4) - Ternopil 1,5kW@408km
93,25 - (UKR) - nośna wizji kanału R5 - Ternopil 10kW@408km
99,3 - Złote Przeboje, Zamość/Feliksówka 0,6kW@207km
99,75 - (UKR) fonia kanału TV "Pershiy" - Ternopil 10kW@408km (powtórny odbiór)


...i był to jedne z ostatnich DXów, jakie zrobiłem na nim, czyli tunerze Kenwood KT6040 - wielkiej i ciężkiej kolubrynie, która dała się zmodyfikować 6 filtrami 50kHz oraz zrobiła rekord tropo 1700km i 2Es 4000km.


Postanowiłem dać drugą szansę temu modelowi:


Sony XDR-F1HD. Testowałem go już wiosną w ubiegłym roku, ale jakoś mnie wtedy nie przekonał (sam dziś nie wiem dlaczego - może pechowo trafił na kiepski sezon tropo?) i postanowiłem go wypuścić.
Teraz powrócił (inna sztuka), ponieważ zaintrygowały mnie nowe możliwości, jakie odkrył w nim inżynier Konrad z Płocka, a które biją na głowę KT6040 i w zasadzie każdy inny tuner.
Zanim skompletowałem części do modyfikacji, byłem zadowolony z jego osiągnięć w wersji podstawowej, stockowej.

8.07.2012 - Niedługo wróciłem też do polaryzacji poziomej (H) anteny. Scatterem złapałem dziś 93,8 Eska Gorzów o=3


11 lipca 2012

Podczas konserwacji RTCN Siedlce/Łosice (w mnie SEMI LOC) odbierałem po raz pierwszy scatterem:
103,4 - RMF FM, Lębork/Skórowo Nowe, 10kW@371km, o=2
103,4 - Energy (NRJ) Berlin/Alexanderplatz 8kW@536km o=2
107,7 - PR1 Jedynka Świnoujście, 10kW@512km o=2

wnętrze tunera XDR-F1HD po modyfikacji


19-21 lipca 2012 

XDR-F1HD controller is ready
Po modyfikacji w postaci wstawienia do tunera płytki programowanej Arduino, ta mała, niepozorna, czarna skrzynka sterowana spod komputera (i2c) daje dostęp do wielu ukrytych funkcji. Nasłuch FM można przeprowadzać z dowolną szerokością filtrów pośredniej (9-300 kHz) z krokiem nawet 5kHz (0,005 MHz)!
scatter na Radiu Fama Tomaszów (odbiór z RDS)
wykres przedstawia zmianę siły sygnału (linijka dB po lewo) - przesuwając się od prawej do lewej.
Na dole RadioText (RT), po prawo AF - alternatywne częstotliwości (na stacjach krajowych bywa wiele!)

Czeskie radio z Trutnova - widać jak z powodu zbyt słabego sygnału synchronizacja RDS jest przerywana
(jasny-ciemny niebieski) - zwykły tuner nie wyświetliłby wtedy RDS, ewentualnie z błędami.
Możliwy jest nasłuch także... poza pasmem UKF (60 do ok. 130 MHz!)
radar aeronautyczny na 113,1 MHz (lokalizacja gdzieś pod Górą Kalwarią, ~7km).
Widać regularne wahania sygnału - to wynik obrotu anten radaru!
...na 69,6 MHz słychać lustrzankę RMFu z Łazów (91,0 - 2*10,7). Ale poza tym, modyfikacja nie ma wad i dzięki Konradowi stale się rozwija.
Dzięki Konrad za wprowadzenie w nową epokę FM DX!


22.07. - 100,3 - Impuls, Jihlava (10kW@513km), scatter, chwilę po niej poniższe:
22.07. - 100,4 - MDR1 Radio Sachsen, Hoyerswerda (30kW@480km) siiilne!, +104,0 Wittenberg
23.07. - 105,2 - Hitradio RTL Sachsen, Drezno (100kW@520km) scatter, silny
23.07. - 103,5 - Slovensko, Zylina (20kW@365km) scatterem aż do RDS PI.
24.07. - słaby transbałtyk po pułudniu, tylko Emmaboda na 93,0 (640km) i Visby 97,2 (650km)
29.08. - kolejny mały transbałtyk, tylko Emmaboda na 99,7



Lato z "Czwórką"

Spędzając część tegorocznego lata w "ciekawych okolicznościach przyrody", miałem okazję bliżej poznać Program 4. Polskiego Radia. Było to moje jedyne medium przez jeden cały tydzień. 
Z wyboru.

Słuchanie polskich stacji radiowych tylko ze względu na ich repertuar muzyczny sprzykrzyło mi się po zmianie formatu w Radiostacji i jednocześnie zainstalowaniu sobie zestawu tv-sat. A więc jakieś 7 lat temu. Od tamtego czasu zdarzały mi się krótkie przelotne romanse z kilkoma polskimi stacjami: Pin102FM, Radio Bis (potem nieszczęsne Euro), Roxy. W objęciach żadnej z tych anten nie znajdowałem spełnienia.

https://xploradio.blogspot.com/2012/08/czworka.htmlRadiowa "czwórka", jako Czwórka nadaje od dwóch lat, w formacie indie/elektronika/alternatywa - nieco dłużej. Dobrze o tym wiedziałem, bo od czasu do czasu podczas przemiatania pasma wpadałem na PR4. Jednak dopiero tego lata była okazja zostać na jej falach na dłużej.
Muzycznie bardzo mi odpowiada - grają wiele kawałków które już znam, bądź znam wykonawców; jeszcze więcej tracków polubiłem właśnie dzięki ich obecności w Czwórce. Od kilku tygodni do swojego playera mp3 zaprosiłem kawałki usłyszane wcześniej właśnie na 4-ce. Słuchając radia któregoś ranka pomyślałem sobie, że fajnie do playlisty pasowałoby White Lies... I zagrali! (telepatia!)

Muzyczny misz-masz jest bardzo ciekawy, choć kilka kawałków jest granych zbyt często (Junior Stress Sun El Band - Śpieszmy Się; R.U.T.A. - Batracka Dola; Birdy Nam Nam - Goin' In /Skrillex Remix/), nie jestem też fanem dubstepu. Ale te małe grzeszki w morzu muzycznej dobroci (właśnie teraz grają K44 - Ulotne chwile), jestem im w stanie wybaczyć.

Czwórki -dla samej muzyki- świetnie się słucha  "w tle". Jako medium "na pierwszym planie" jest nieco inwazyjne - Polskie Radio postanowiło że w młodzieżowej stacji będzie dużo słowa mówionego. Moderacja pojawia się co dwa kawałki - a więc często, i nie jest to tylko "przypomnienie" nazwy stacji i podanie godziny. Prowadzący (często prowadzą audycje w duetach) zachecają do interakcji. A że Czwórka jest tworem multimedialnym można to uczynić via sms, Facebook i Twitter. Przeglądając od czasu do czasu profil FB Czwórki można zaobserwować na nim częste fale aktywności "trolli". Prezenterzy radia często zbyt mocno forsują jakiś temat na antenie i często słychać, że brakuje merytorycznych głosów w dyskusji. To niestety ogromne ryzyko być aż tak blisko słuchaczy.

Są natomiast audycje, które wywołują bardzo wiele ciekawych komentarzy słuchaczy. Moją ulubioną jest wieczorne "Cztery, gramy!", DJ Pasmo i "Na cztery ręce". Pozostałe - czyli audycje dzienne, są momentami nudne - nieciekawe temty, bez humoru, sztywni prowadzący, "gwiazdorzący" prowadzący (Kuba Marcinowicz). To sprawia, że czasami można mieć dość wejść prezenterskich. Dla przeciwwagi są fantastyczne nowe osobowości radiowe, których wprost nie można się nasłuchać: Filip "Rudanacja" Antonowicz, Duże Pe i Ula Kaczyńska.

Jakiś czas temu Czwórka nadawała także program telewizyjny przez satelitę, lecz mimo tak atrakcyjnej formy przekazu włączałem ją w tej formie tylko sporadycznie. Potrzebowałem jedynie radia, które po prostu będzie sobie grało z pudełka w domu, kiedy ja zajmuję się milionem innych spraw. 

Tego lata, w ciekawych okolicznościach przyrody, mając jednocześnie do dyspozycji 50-calowy tv z kanałami HD, wybrałem radio z szumiącymi troszeczkę falami Czwórki. Nie żałuję. Słucham.





16 - 22 sierpnia 2012
Berlin
Mały i lekki tuner XDR wraz z prostym dipolem okazał się też świetnym kompanem w podróży (jak dla mnie niezbędnym podczas wycieczek, wraz z aparatem foto). Byłem w tych dniach w Berlinie, gdzie zażyłem zarówno miejscowego eteru, jak i nieco dystansów z tropo. Bandscan tutaj.




26 sierpnia 2012 
Złapałem nowo uruchomione Radio7 z Mławy na 90,8 - sygnał stacji prezentował się tego wieczoru całkiem nieźle i mocniej niż RMF Maxxx na 88,4, choć odbierałem go w H - odwrotnie, niż anteny nadawcze (V.)


...ciąg dalszy w sezonie jesiennym 2012

Brak komentarzy :

Prześlij komentarz