Radio na Malcie

http://xploradio.blogspot.com/2017/12/radio-na-malcie.html
Wyspiarskie państewko pośrodku Morza Śródziemnego zachwyca krajobrazami, zaskakuje historią, tradycjami, kulturą, kuchnią, własnym językiem, czy stylem życia mieszkańców. Niesamowite, że maltański charakter dał się odczuć również w eterze, czyniąc radiofonię tego małego kraju jedną z najbardziej osobliwych w Europie. Oto pierwszy raport ze śródziemnomorskiej republiki, na której wizytowałem w kwietniu 2016.  Malta, biało-czerwoni!

radio w jednym z maltańskich garaży

Gdy równo o północy, lub o szóstej rano włączymy Radju Malta, główną stację radiową państwowego nadawcy Malty, PBS (Public Broadcasting Services), zamiast hymnu państwowego usłyszymy... modlitwę różańcową! Osobliwości nie brakuje na jej antenie też w ciągu dnia - tuż po dzienniku nadawanym o dwunastej w południe na antenie odczytywane są nekrologi i epitafia z zaproszeniami na uroczystości pogrzebowe. Dodatkowo, powtarzane są po dzienniku wieczorem.

Malta jest krajem bardzo katolickim, co może zaskoczyć nawet Polaka. Silne przywiązanie do obrządku wywodzi się jeszcze z czasów średniowiecza, gdy na wyspie panował Zakon Rycerzy Maltańskich, przy którym życie płynęło uporządkowane w rytmie świąt i obrzędów. I pozostaje tak do dziś - parafialne święta obchodzone są z impetem karnawału w Rio; nie tylko kościoły, ale także większość domów mieszkalnych jest "pod wezwaniem" któregoś świętego; a ich (świętych) wyblakłe obrazki za szybą strzegą jeżdżących tu lewym pasem samochodów, obowiązkowo poświęconych po zakupie. W wystawności praktyk religijnych, mały kraj ustępuje chyba tylko Watykanowi... Ciekawe, że przy tym żywe są również przesądy nie związane z religią.

Mówiąc o modlitwie na początek i koniec dnia oraz nekrologach w państwowym Radju Malta chciałbym jednak zwrócić uwagę na to, jak znacznie maltańskie medium publiczne różni się od swoich odpowiedników w innych europejskich krajach. Jest blisko swoich słuchaczy - społeczeństwa, dla którego wiara i tradycje są wciąż bardzo ważne. W związku z tym, także reszta jego programu odbiega od znanych nam standardów publicznych nadawców.
Dzień wypełnia kilka bloków z audycjami słownymi - za każdym razem kiedy trafiłem, oraz - na ile zrozumiałem język maltański (o tym jeszcze za chwilę) - były to programy poradnikowe dotyczące życia rodzinnego, kulinariów, zdrowia, urody oraz innych dziedzin codzienności. Zapraszani do studia specjaliści reprezentują firmy usługowe, zakłady produkcyjne, czy kliniki lecznicze. Radju Malta jest trzecią najchętniej słuchaną w kraju. Jej rating w ostatnich latach kontynuuje natomiast spadek - słuchaczom coraz mniej podobają się audycje poradnikowe, pod których szyldem przemycane są reklamy. Frustrację może pogłębiać fakt, że niektóre audycje z telefonicznym udziałem słuchaczy są powtórkami nawet sprzed paru lat, a nadawcy zdarza się ich reemisja w porze południowej (co odkryłem już po powrocie z Malty, w tytule w nagłówku streamu internetowego stacji).

Radju Malta nadaje na trzech częstotliwościach: w całym kraju na 93,7 MHz UKF z centrum nadawczego Gharghur i na falach średnich 999kHz; a na Gozo - drugiej w archipelagu wyspie - również na 98,5 FM.

Drugi program Radju Malta praktycznie nie posiada ramówki, nadaje spokojniejsze utwory różnych stylów kierowanych do dojrzalszego słuchacza, pośród których próżno szukać "wielkich przebojów". W mojej opinii, bardzo przyjemnie słucha się muzyki na Radju Malta 2 (Tnejn) - niestety, niewielu Maltańczyków z niego korzysta. Powodem słabszej słuchalności mogą być transmisje obrad parlamentu, którym na wiele godzin oddawana jest antena.
Zdecydowanie lepiej od "dwójki" w rankingach słuchalności radzi sobie muzyczna stacja Magic Malta. Z powodu braku numerka w nazwie oraz panującego w niej stylu stacji komercyjnej, można zupełnie nie przypuszczać, iż również należy do PBS. Na 91,7FM Magic Malta nadaje mieszankę pozytywnych brzmień oscylujących w kręgach najświeższego popu, ale w której nie zabraknie też sprawdzonych oldiesów i chwil z nietypowym urozmaiceniem - np. mocniejszym Guns'n'Roses, zagranym jako para dla najnowszego utworu Gwen Stefani (który zresztą słyszałem tylko na Malcie, w Europie sobie zupełnie nie poradził). Zagrali też kawałek szwedzkiej formacji indie Miike Snow - takich w komercyjnych stacjach w innych krajach, a szczególnie w Polsce, jak na lekarstwo! Muzyczny format, pełen dynamicznej muzyki i nowości, na pewno zaskakuje brytyjskich turystów, którzy odnalazłszy w eterze znaną z Londynu markę radiową Magic będą zdziwieni brakiem oldiesów i przebojów w tylu "mellow".

Pomoc w życiu codziennym - czy to pożyteczną poradą, czy po prostu przyjemną muzyką - oto współczesny wizerunek publicznego radia Malty. Do końca lat 80 było jednak inaczej i by ocalić PBS od pogłębiającego się w nim chaosu (nieobiektywność dziennikarska - doszło nawet do bojkotu rozgłośni przez jedną ze stron sceny politycznej, która swój program zaczęła nadawać na Maltę z Sycylii) zdecydowano się przyznać licencje... nadawcom prywatnym. Jednymi z pierwszych beneficjentów rozluźnienia prawa medialnego były kanały radiowe oraz telewizyjne dwóch największych partii politycznych kraju - Partii Narodowej (Partit Nazzjonalista) i Partii Pracy (Partit Laburista). Rozgłośnia Radio101 oraz kanał telewizyjny NET TV prowadzone są przez narodowców, zaś ONE TV i ONE Radio (dawn. "Super One") przez laburzystów. Do nich właśnie przeniosły się debaty polityczne i obyczajowe - już nie tak zajadłe, gdy obie siły występowały na jednej antenie. Konserwatywne Radio101 nadaje także modlitwy katolickie i nekrologi ("obituaries").

Przynależność partyjna, czy opowiadanie się za jedną ze stron, w codzienności Maltańczyków odgrywa dużą rolę. Kiedyś wręcz ogromną - biznesmeni rozwijali wpływy tylko wśród osób o podobnych przekonaniach, a niejedna waśń rodzinna była spowodowana niezgodnością opinii w kwestii polityki. Rodzice dbali, by ich dorastające dzieci przejęły ich poglądy. W wielu miasteczkach funkcjonują kluby partyjne - miejsca spotkań, charakterem podobne do kawiarni (widziałem, że m.in. nocami grywa się tam w karty:)). W efekcie silnej polaryzacji społeczeństwa, media prowadzone przez partie nadal notują wysokie wskaźniki oglądalności i słuchalności. Na szczęście zainteresowanie polityką nie jest tak duże w młodym pokoleniu. Dlatego, oprócz publicystyki, ONE i NET oferują też sporą dawkę programów uniwersalnych - rozrywki i sensacji w postaci filmów, seriali, teleturniejów i reality.
One Radio (91,7) jest drugą najchętniej słuchaną stacją w kraju, a Radio101 - czwartą. W eterze w ciągu dnia omawiane są bieżące, gorące tematy, podlane sosem - do wyboru - konserwatywnym lub liberalnym. W czasie, gdy byłem na Malcie, były to m.in. afera tzw. Panama Papers, w którą był zamieszany tutejszy minister gospodarki, kwestia prywatyzacji linii lotniczych Air Malta oraz kryzys związany z napływem uchodźców, który Malta doświadczyła jako pierwszy przystanek z Afryki Północnej na drodze do Europy.

Wieczorami, nocą oraz w weekendy polityka i opinie odkładane są na bok i na obu antenach pojawiają się audycje popularyzujące tematy i muzykę, o którą trudno w pozostałych krajowych rozgłośniach komercyjnych (np. poświęcone zmarłemu wtedy Prince'owi). Pośród nich, szczególna uwaga należy się popularnemu programowi Marci u Bandalori ("Marsze i chorągwie") nadawana na falach Radio101, prowadzona przez Joe Chetcuti. Popularyzuje on tradycyjną maltańską formę muzyczną - orkiestry dęte. Powstają one najczęściej w parafialnych klubach (ale nie tylko) i akompaniamentem często towarzyszą obchodom świąt - np. czerwcowej festy zwanej Mnarja, czy też obrzędom bożonarodzeniowym. Podczas mojej wizyty na Malcie program obchodził 15 lat (jubileusz i notka w prasie), na tę okazję wiele orkiestr przygotowało specjalne aranżacje utworów muzyki popularnej. Marci u Bandalori można usłyszeć w niedzielne poranki na Radio101. Podobny program, Marćifest nadaje Radju Malta 1 - także w niedzielę, popołudniu.
Niektóre zespoły muzyczne i orkiestry prowadzą własne stacje radiowe, ale o tym za chwilę.


Wiemy już, jakie rozgłośnie są ma miejscach: drugim, trzecim i czwartym na Malcie. A która jest numerem jeden? Bezwzględnie najpopularniejszym radiem na Malcie jest komercyjne 897Bay. Jego bezpośredni konkurent, Vibe 88,7 ma o połowę mniejszą słuchalność. Obie grają współczesną anglojęzyczną muzykę pop i taneczną. 

Kolejna stacja "z samymi hitami", Smash Radio ma również swój kanał telewizyjny z odrębnym programem. Calypso "1018" z oldiesami, często tak leciwymi, jak lata 60 i 70-te, w założeniu jest jedyną ogólnokrajową rozgłośnią z siedzbą na drugiej maltańskiej wysepce, Gozo.

Na każdym wyjeździe zbieram inspiracje i lokalne specjały muzyczne. Tu niestety nie spamiętałem żadnego lokalnego utworu. W miejscowej prasie mocno dopingowano wtedy kandydatkę do Eurowizji 2016, Irę Losco. Natomiast moja piosenka - przebój wyjazdu na Maltę - jest utworem usłyszanym na... włoskiej stacji radiowej! O odbiorze zamorskich sygnałów piszę w kolejnym artykule. Spośród nadawanych z Malty dobrze również wspominam też XFM 100,2 ze sporą dawką rocka i alternatywy.

W komercyjnych stacjach radiowych spotkamy też przeogromne ilości reklam, a ponieważ to mały kraj - szansę na promocję w najpopularniejszych rozgłośniach mają nawet małe sklepy, restauracje, czy innego rodzaju firmy należące do osób prywatnych. Reklamy posłużą mi też do omówienia jeszcze jednej specyfiki Malty.

dwujęzyczne ostrzeżenie na paczce papierosów
Język. Oficjalnie Repubblika ta'Malta jest krajem dwujęzycznym - na poziomie urzędowym maltański jak i angielski są na równi. W codziennym życiu, wszędzie tam gdzie nie ma turystów, dominuje jednak ten pierwszy.

Już po krótkiej chwili obcowania z Maltańskim można łatwo stwierdzić, że jest on jakoby dialektem arabskiego, zawierającym masę italianizmów, który w odróżnieniu od bliskowschodniego oryginału  zapisuje się literami nieco zmodyfikowanego alfabetu łacińskiego. Katolickiego boga Maltańczycy nazywają  "alla" i pozdrawiają się "o sialom".

Specyficznym obszarem językowym na Malcie jest też jej radiowy eter. Publiczne Radju Malta nadaje bardzo niewiele anglojęzycznego programu i często wysłuża się do tego celu retransmisjami serwisów informacyjnych BBC World Service. Z kolei należące do maltańskiego uniwersytetu radio Campus FM przez drugą połowę dnia oraz przez całą noc retransmituje BBC WS w całości. Krajowie stacje katolickie - Radju Marija i archidiecezjalne RTK Radio nadają wyłącznie w języku maltańskim.

Angielski dominuje na antenie stacji komercyjnych. U lokalnych prezenterów, tak jak u większości mieszkańców wysp, wymowa angielska obciążona jest silnym lokalnym akcentem, moim zdaniem bardzo sympatycznym ("Molta"), ale dla licznie wizytujących tu obcokrajowców, mogącym brzmieć bełkotliwie. Tak samo, jak sam brytyjski angielski. Dlatego z głośników radiowych najczęściej płynie bardziej rozumiany akcent amerykański. Latem, ze względu na na sezon turystyczny, są w nich zatrudniani DJe, niekiedy obcokrajowcy, mówiący takim właśnie, wyraźnym angielskim.
Również większość reklam latem nadawana jest w języku angielskim, zimą w proporcjach mniej więcej 1:1 do lokalnego narzecza. Po odsłuchaniu wielu spotów radiowych stwierdzam, że angielski ma zadanie wytworzyć wrażenie wyższej klasy, czy też większego profesjonalizmu ogłaszanych nim usług i ofert, jest lepszym nośnikiem przekazu marketingowego (vide międzynarodowe: "I'm lovin' it"). Jingle komercyjnych rozgłośni zawierają zawsze hasła w języku angielskim.
W audycjach i wypowiedziach w lokalnym języku, mieszkańcom często zdarza się wtrącić coś po angielsku, i nikt nie patrzy krzywo na taką manierę (jak Polacy na swoich celebrytów, którzy po dwóch tygodniach wrócili zza Oceanu, you know what I mean). Jak zauważyłem, podczas spotkań Maltańczycy wymieniają się numerami telefonów podając je po angielsku. Moze to dlatego, że ich wymowa jest prostsza, niż cyfr w języku maltańskim.

Po ponad 150-letniej przynależności do korony brytyjskiej, angielski jest jego naturalną pozostałością i nikt nie traktuje go jako obcy. Nawet ze starszymi osobami na Malcie można porozmawiać po angielsku (w tym przypadku jest to najczęściej dosyć prosty angielski, tzw. "globbish", ale używają go bez skrępowania). Pierwszym językiem zupełnie obcym jest tu natomiast włoski - język najbliższego, wielkiego zamorskiego sąsiada. W latach poprzedzających i następujących uzyskanie niepodległości (1964), stosunki z Brytyjczykami nieco się pogorszyły i Maltańczycy przypomnieli sobie, że znacznie więcej - jeśli chodzi o kulturę i styl życia, łączy ich z południowymi Włochami. Chętnie oglądali włoską telewizję, która oferowała więcej kanałów i więcej rozrywki, niż jedyna miejscowa stacja, słuchali włoskich piosenek (więcej o tym w kolejnym poście - Bandscan Malta). Wyrazów północnego pochodzenia zawsze było wiele w języku maltańskim, a w tym okresie bardzo się utrwaliły, czego nie można powiedzieć o samej włoskiej kulturze. Ta z czasem zaczęła być postrzegana jako zagrożenie dla lokalnej tożsamości. Dziś stacje radiowe na Malcie nie emitują współczesnych włoskich piosenek (choć z odbiorem z Sycylii nie ma tu żadnego problemu), a od czasu do czasu można w Radju Tnejn czy Calypso 1018 jedynie usłyszeć włoskie oldiesy z czasów, w których Maltańczycy zachłysnęli się dolce vita i San Remo.

Co ciekawe, mimo bliższych związków językowych, kultura i media nie tak bardzo odległych krajów północnoafrykańskich - arabskich, nie ma tu aktualnie żadnego wpływu (jedyne silne powiązania z nimi dotyczą naftowego biznesu z Libią).

sklep i serwis odbiorników radiowych w Rabacie
 

 
skwer Św. Dominika w Rabacie - siedzibę maltańskiego "Radia Maryja" miałem po sąsiedzku!

Patriotyzm lokalny, parafialny, o którym wspomniałem wcześniej, jest bardzo żywy i wpisuje się w niego również pewne charakterystyczne dla maltańskiej radiofonii zjawisko. W dodatku zdumiewające, jak na tak mały kraj (powierzchnia 316 km kw. - mniej, niż przeciętny powiat w Polsce!). Otóż, w bardzo wielu miejscowościach, nawet bardzo małych, pracują lokalne stacje radiowe małej mocy, rzędu pojedynczych Watów (ok. 0,005 kW). W 2016 obowiązywało aż ponad 30 licencji dla tzw. "community stations" - radiostacji lokalnych społeczności (wydawane na 2 lata i często przedłużane - niektóre rozgłośnie nadają tak od wielu lat). Wydawane są też licencje jednorazowe, obowiązujące na maksymalnie kilka dni, związane ze świętami i innymi wydarzeniami ważnymi dla lokalnych społeczności (w 2016r. wydano ich ponad 10). W trakcie mojego pobytu wyłapałem około 20 aktywnych stacji lokalnych.
Radju Hompesch z miejscowości Zabbar - 90,0 FM

Patrząc na listę dotychczasowych podmiotów, śmiało można wnioskować, że praktycznie każdy ma szansę na ubieganie się i uzyskanie licencji:
- zakony (np. Radju Xeb-er-ras - Valletta)
- uczelnie (np. La Salle College - Birgu)
- grupy medialne z aspiracjami na większą moc (np. Kottoner FM - Cospicua)
- zespoły muzyczne! (np. R. Santa Katarina - Żurrieq; Vilhena FM - Floriana)
- osoby prywatne (wiele stacji)

Skoro nawet publiczne, jak i prywatne stacje nadają codzienne modlitwy i nekrologi, co pozostaje stacjom lokalnym? Wbrew pozorom, można w nich znaleźć wiele urozmaicenia i... wiele zaskoczeń.
Najbardziej spektakularnym przykładem sukcesu "mikronadawców" jest Radio BKR z Birkirkary, założone przez kibiców tamtejszej... drużyny piłkarskiej. Jego funkcja szybko wyszła poza relacje ze spotkań miejscowego zespołu. Program stał się bardziej uniwersalny i całodobowy. A o jej popularności mogą świadczyć obszerne bloki reklamowe na jej antenie (poza BKR nie słyszałem reklam w lokalnych stacjach, mogą w tym obszarze obowiązywać restrykcje). Ze względu na brak wolnych częstotliwości, Radio BKR rozszerzyło zasięg na cały kraj cyfrowo w pakiecie DAB.
 
Ponad 18 lokalnych rozgłośni mogłem odbierać w miejscu pobytu, w Rabacie, a wiele pojedynczych - mobilnie, zwiedzając nawet odludne zaułki Gozo. Z ciekawością przysłuchałem się ich eklektycznemu programowi. Niekiedy można zdziwić się, jak rozmaity potrafi być na jednej antenie - np. muzyka dyskotekowa, a po niej modlitwa. Wykonując bandscan co wieczór, musiałem upewniać się, że na danej częstotliwości złapałem tę samą stację. Amerykańska muzyka country była wspólnym mianownikiem paru takich rozgłośni - często w formie ciekawych audycji poświęconych wykonawcom i muzykom. Pasjonaci muzyki na Malcie mają gdzie popularyzować swoje zainteresowania, a DJe - gdzie zagrać.
Jako prowadzone mniej profesjonalnie lub zupełnie amatorsko, często doświadczają trudności technicznych - problemów z poprawną modulacją, czy przerw w emisji. Są jednak na tyle uroczym zjawiskiem, że można wybaczyć im wszystko.


Z samochodem na zdjęciu powyżej związany jest, jak dotychczas, najbardziej niezwykły przypadek identyfikacji złapanej stacji radiowej w mojej nasłuchowej karierze! Dostępne wykazy radiofoniczne dla Malty nie przewidziały żadnej stacji radiowej na 104,1, gdzie trafiłem na emisję z muzyką klubową. Stacja "zidentyfikowała się", gdy podczas spacerów we wschodnich miasteczkach Malty spotkałem owo autko - z nazwą i częstotliwością poszukiwanej stacji!

W ramach prezentacji rozgłośni radiowych FM z Malty - nagrania ich jingli. Nagrałem je podczas zwiedzania i na kwaterze w Rabacie:




Wykaz nadajników stacji radiowych na Malcie (2016)

Għargħur - główne centrum nadawcze Malty (w odległości 7km od Rabatu) - moc każdego nadajnika 8kW i polaryzacja V (pionowa). Z RDS tylko 91,7; 93,7 i 105,9.
88.7 - VIBE FM
89.7 - 897 BAY
91.7 - Magic Malta
92.7 - ONE Radio
93.7 - Radju Malta
100.2 - XFM
101.0 - Radio101
101.8 - Calypso Ten18
102.3 - Radju Marija
103.0 - RTK Radio
103.7 - Campus FM
104.6 - Smash Radio
105.9 - Radju Malta 2

nadajniki uzupełniające (podana odległość od mojego QTH w miejscowości Rabat):
88.0 - ONE Radio - Victoria/Lumen Christi Media Centre (Gozo) - 0.300, 24km
88.2 - ONE Radio - Marsa/A 28b Industrial Estate - 0.200, 9km
95.5 - Radio101 - Victoria/Lumen Christi Media Centre (Gozo) - 0.3, 24km
97.6 - RTK Radio - Blata-l-Bajda/Media Centre - 0.25, 8km (brak odbioru w Rabacie, nieaktywny?)
97.8 - RTK Radio - Victoria/Lumen Christi Media Centre (Gozo) - 0.4, 24km
98.5 - Radju Malta - (Gozo, unid loc.) - łapałem w Rabacie (główna wyspa), częstotliwość wymieniana na stronie nadawcy, brak w dostępnych wykazach! - nieznane parametry, moc szacowana na poniżej 100W
107.8 - Radju Marija - Victoria/9 Charity Street (Gozo) - 0.2, 22km

fale średnie/AM:
Bezbezija - nadajnik na 999kHz  z programem Radju Malta (doskonały odbiór, dobra jakość dźwięku).
Z Malty były kiedyś prowadzone emisje radiofonii międzynarodowej - z nieistniejących już kompleksów nadawczych na fale średnie i krótkie. O nich w kolejnych artykułach.


stacje małej mocy - parafialne i "community stations" 
(pogrubione częstotliwości i nazwy - stacje złapane w trakcie pobytu, Rabat)
89.1 - Radju Leħen il-Guzeppini - Għaxaq/Saint Mary Street - 0.009, 11km
90.0 - Radju Hompesch - Żabbar/46 Saint Mary Street - 0.0074, 13km
90.4 - Power FM - Għaxaq/Għaxaq Bypass Apartment Block - 0.005, 11km
90.6 - Radju Santa Katarina - Żurrieq/Republic Square - 0.0099, 9km
90.8 - Radju Xeb-er-ras - Valletta/Saint Dominic's Street - 0.0065, 9km
90.9 - Radju Katidral - Victoria/Cathedral Square (Gozo) - 0.0028, 24km
91.0 - South End Radio - Birzebbuga/91 Dawn Street - 0.0088, 14km
91.3 - Kiss FM Radio - Saint Paul's Bay/Malindi Court - 0.012, 8km
92.4 - Radju Viżitazzjoni - Għarb/Trux Street (Gozo) - 0.0028, 26km
93.3 - Mics FM - Rabat  <1km!
94.5 - Radju BKR - Birkirkara/220 Valley Road - 0.0074, 6km
95.0 - Bastjaniżi - Qormi/Saint Bartholomew Street - 0.0088, 6km
95.1 - Radju Sokkors - Kerċem/Saint Gregory Street (Gozo) - 0.004, 25km
95.6 - Deejays Radio - Żejtun/Well of Gold - 0.0055, 13km 
96.1 - Vilhena FM - Floriana/Saint Anne Street - 0.0063, 9km
96.4 - Energy FM - Birzebbuga/8 Kangu Street - 0.01, 13km
97.5 - Radju MMG FM - Żabbar/72 Sanctuary Steet - 0.0066, 13km
97.8 - Pure Gold Christian Radio - Qormi/Main Street - 0.0096, 7km
98.0 - Kottoner - Cospicua/144 Matty Grima Street - 0.0099, 11km
98.3 - Radju Bambina - Xagħra/Victoria Square (Gozo) - 0.0076, 22km
99.3 - Radju Prekursur - Xewkija/Xewkija Square (Gozo) - 0.006, 21km (odbiór tylko na Gozo)
99.4 - La Salle - Birgu/33 Cottonera Street - 0.0065, 11km
103.4 - VSBFM - Għargħur/Ferdinand Street - 0.0099, 5km
104.0 - Leħen il-Belt Victoria - Victoria/39 Saint George's Square (Gozo) - 0.0043, 24km
104.1 - Unique Radio - Marsaskala
105.0 - Radio Galaxy - Hamrun/8 Dun Frans Camilleri Street - 0.0091, 8km
105.2 - Radju Sacro Cuor - Fontana/196 Fountain Street (Gozo) - 0.0072, 22km (odbiór tylko na Gozo)
105.4 - Christian Light Radio - Naxxar/Parish Street - 0.0046, 4km
105.6 - Radju Leħen il-Belt Gorgjana - Qormi/Main Street - 0.013, 7km
106.0 - Radju Vilhena - Floriana/Bishop Mauro Caruana Street - 0.0056, 9km
106.3 - Radju Leħen il-Qala - Qala/24 Saint Francis Street (Gozo) - 0.0005, 18km
106.9 - Radju Luminaria - Nadur/Archpriest Martin Camilleri Square (Gozo) - 0.0042, 20km
107.1 - BIG FM - Tal-Ħandaq/35 Manuel Borg Gauci Street - 0.0089, 6km
107.6 - Radio City - Valletta/West Street - 0.012, 10km

Okolicznościowe emisje jednorazowe - licencja wydana na jeden lub max. kilka dni (2016)
88.4 - Radju Sant' Andrija - Luqa/Saint Andrew Street - 0.0094, 9km
89.2 - Radju Mhabba - Dingli/35 Parish Street - 0.0005, 2km
89.3 - Trinitarji FM - Marsa/A 28b Industrial Estate - 0.0088, 9km
95.4 - Tal Ġilju FM -  Mqabba/Parish Square - 0.003, 8km
95.8 - Radju Elenjani - Birkirkara/Parish Square - 0.011, 6km
96.5 - Radju Lauretana - Għajnsielem/J. F. De Chambray Street (Gozo) - 0.0043, 19km
98.9 - Radju Marija Assunta - Għaxaq/Għaxaq Bypass Apartment Block - 0.0091, 11km
99.0 - Radju Ħal Tarxien - Tarxien/10 Paola Road - 0.0036, 10km
101.4 - Leħen il-Karmelitani - Żurrieq/Republic Square - 0.0085, 9km

niezidentyfikowane:
96.1 - różaniec w języku chorwackim
99.4 - audycja z muzyką trance/klubową "Hexagon Radio" holenderskiego DJa Don Diablo

WRTH 2007
Mam do dyspozycji World Radio TV Handbook z 2007, w którym znajdują się następujące ciekawostki i różnice względem powyższego, aktualnego (2017) stanu:
- Radju Malta nadawało dodatkowo na 107.5 z mocą 25W - prawdopodobnie przemiennik na Gozo
- Radju Malta 2 nadawało na 106.6 (a nie 105.9, jak dziś) - przenosiny z powodu zakłóceń z Sycylii
- na 88,7 nadawało Capital Radio (złapałem je w Polsce via SpE), stacja zmieniła nazwę
- dzisiejsze One Radio używało nazwy "Super 1" (92,7; 88,0; 88.,2)
Rocznik podaje też następujące stacje małej mocy, które dziś już nie są obecne w eterze:
93.3 - Central FM - Birkirkara
96.1 - R. Margerita - Sannat
99.4 - Three Cities Radio - Bormla
104.1 - Fantasy Radio - Paola
107.6 - Eden FM - Zejtun
Poza nimi, na liście WRTH 2007 znajdowało się wiele do dziś działających "community stations".
Dane historyczne: Radju Malta nadawało kiedyś tylko na falach średnich 999kHz (i 729kHz na Gozo). Częstotliwość 93,7 zajmowało Radju Malta 2. 105,9 było niekatywne, a na 106,6 PBS emitował "Maltin Biss" (aka Ten Sixty-six). Poprzednikiem Magic Malta na 91,7 było Radio Maestro.


DAB
Nie miałem okazji ani sprzętu, by zajrzeć do cyfrowego radia naziemnego na Malcie.
Widziałem natomiast kiedyś wykazy, z których wynikało, że na dwóch multipleksach w DAB bez plusa umieszczono wszystkie krajowe rozgłośnie (z Gharghur), niektóre z wariantami tematycznymi (Bay), do tego włoskie RAI i RTL102.5 z odmianami i kilka stacji brytyjskich (m.in. LBC). Liczba serwisów przy ograniczonej pojemności musiała niekorzystnie wpływać na jakość ich dźwięku.


Słuchalność stacji radiowych na Malcie (zasięg dzienny słuchaczy, źródło: ba-malta.org):



Linki:
https://vassallohistory.wordpress.com/broadcasting-in-malta/ - ciekawa historia mediów elektronicznych na Malcie - od początków do czasów współczesnych. Intrygujący fragment (choć zapewne błąd w opisie): "Radio Malta International started broadcasting on 75.5 MHz.."

Już wkrótce kolejne radiowe raporty z pobytu na Malcie!

3 komentarze :

  1. Swoją drogą na zdjęciu tytułowym mamy wypisz wymaluj polski radiomagnetofon MARTA w wersji eksportowej :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Też mieliśmy go w rodzinie - tyle, że nazywał się "Kasprzak". A tak w ogóle to prawdopodobnie formę obudowy stworzył Grundig. W Rzymie widziałem "naszą" Unitrę Anię pd marką "Nordmende".

      Usuń
    2. To jest Wilga, pod eksportową marką ITC. Pozdrawiam Maciej

      Usuń